İç kanama, vücutta dışa sızmayan kan kaybı anlamına gelir ve çoğunlukla ciddi travmalar, darbeler, kemik kırıkları veya silahla yaralanmalar sonucunda meydana gelir. İç kanama şüphesi taşıyan bir hasta, hızla şok durumuna girebilir ve bu, hayati tehlike oluşturur. Bu gibi durumlarda, ilkyardım uygulamaları büyük önem taşır. İç kanama şüphesi taşıyan bir kişiye yapılması gereken adımlar şu şekilde detaylandırılabilir:
- Hasta/yaralıyı değerlendirme:
- İlk adım, yaralının bilincini kontrol etmektir. Bilinç kaybı varsa, derhal acil tıbbi yardım çağrılmalıdır.
- Ayrıca, ABC (Hava yolu, Solunum, Dolaşım) sırasıyla temel yaşam desteği uygulanmalıdır. Hava yolu açık mı, kişi düzgün nefes alabiliyor mu, dolaşımı yeterli mi, bunlar değerlendirilmelidir.
- Acil yardım çağrılması:
- Durumun ciddiyeti göz önünde bulundurularak, derhal 112 Acil Sağlık hizmetlerine başvurulmalı ve iç kanama şüphesi hakkında bilgi verilmelidir.
- Üstü örtme ve pozisyon verme:
- Kanama nedeniyle vücut ısısının düşmesi ihtimaline karşı, yaralı kişinin üstü örtülmeli ve ayakları yaklaşık 30 cm kadar yukarı kaldırılmalıdır. Bu, kan dolaşımının başa yönlendirilmesine yardımcı olabilir ve şok durumunun engellenmesine yardımcı olabilir.
- Yiyecek ve içecek verilmemesi:
- İç kanama şüphesi bulunan bir kişiye kesinlikle yiyecek veya içecek verilmemelidir. Bu, herhangi bir acil cerrahi müdahale gerektiğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
- Hareket ettirmeme:
- Özellikle kemik kırığı gibi ciddi yaralanmalar varsa, hastanın hareket ettirilmemesi gerekir. Hareket, kanamanın daha da artmasına yol açabilir. Mümkünse hasta hareketsiz tutulmalıdır.
- Yaşamsal bulguların izlenmesi:
- Hasta/yaralının kalp atışı, solunum sayısı, nabız gibi yaşamsal bulguları düzenli aralıklarla izlenmelidir. Bu bulgular, şok durumu ya da iç kanamanın şiddeti hakkında önemli ipuçları verir.
- Sağlık kuruluşuna sevk:
- İç kanama şüphesi olan bir hasta, derhal bir sağlık kuruluşuna sevk edilmelidir. Hastanın durumu, uzman sağlık personeli tarafından değerlendirilerek gerekli tedavi ve müdahaleler yapılmalıdır.
Bu adımlar, iç kanama riski taşıyan bir kişinin hayatta kalma şansını artırmak için çok önemlidir. Ancak unutulmamalıdır ki, iç kanama durumu çok ciddi bir acil durumdur ve profesyonel tıbbi müdahale gerektirir.
Doğal deliklerden çıkan kanamalarda ilk yardım:
Burun kanaması:
- Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir,
- Oturtulur,
- Başı hafifçe öne eğilir,
- Burun kanatları 5 dakika süre ile sıkılır,
- Uzman bir doktora gitmesi sağlanır.
Kulak kanaması:
- Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir,
- Kanama hafifse kulak temiz bir bezle temizlenir,
- Kanama ciddi ise, kulağı tıkamadan temiz bezlerle kapanır,
- Bilinci yerinde ise hareket ettirmeden sırt üstü yatırılır, bilinçsiz ise kanayan kulak üzerine yan yatırılır,