OTOMATİK EKSTERNAL DEFİBRİLATÖR (OED) EĞİTİMİ

Bu yazımızda Otomatik Eksternal Defibrilatör kısa adıyla OED eğitimi nedir? Otomatik Eksternal Defibrilatör hangi durumlarda ve nasıl kullanılır? Otomatik Eksternal Defibrilatör kullanımı güvenli midir? Otomatik Eksternal Defibrilatör kimler tarafından kullanılabilir? Bunlardan bahsedeceğiz. Oed eğitimi ilk yardım sertifikası alan herkese ilkyardım eğitimi müfredatı içerisinde verilmektedir. İlk yardım sertifikası olan herkesin OED eğitimi alması zorunludur.

OED Nedir?

Otomatik Eksternal Defibrilatör (OED) bir defibrilatör türü olmakla birlikte, kalbe şok uygulaması yapan cihaza verilen isimdir. Ani kalp durmasıyla karşılaştığımız durumlarda, hasta/yaralının göğsüne yapıştırdığımız pedler (elektrotlar) aracılığıyla kalbe şok vererek, kalbin tekrar kan pompalamasına katkı sağlar.

Ani kalp durması, kalbin beklenmedik bir şekilde kalbin kan pompalamayı, çalışması durdurması anlamına gelmektedir. İlk birkaç dakika çok önemlidir. Eğer hızla müdahale edilmezse ölüm gerçekleşir.

Otomatik Eksternal Defibrilatör (OED) Önemi

Ani kalp durması gerçekleştikten sonraki 3-5 dakika içinde OED ile yapılan müdahale hasta/yaralıda %50-70 oranında sağ kalıma yarar sağlar. Müdahale edilmeyen her dakika bu oran gittikçe düşecektir. İlkyardımda ilk ve hızlı müdahale çok önemlidir.

OED’ler OED konusunu kapsayan ilkyardım eğitimini almış ve Sağlık Bakanlığı’nın yapmış olduğu sınavı başarıyla tamamlamış ilkyardımcılar tarafından uygulanabilir. Taşınabilir ve uygulaması kolay bir cihazdır.

OED Çeşitleri Nelerdir?

OED’ler Tam Otomatik ve Yarı Otomatik OED’ler olarak ayrılır.

Tam Otomatik Oed Eğitimi

Hasta/yaralının kalp ritmini analiz ederek şok uygulaması gerekip gerekmediğine karar verir. Şok gerekli ise ilkyardımcının şok uygulaması yapmak için herhangi bir düğmeye basmasına gerek yoktur.

Yarı Otomatik Oed Eğitimi

Tam otomatik OED’lerde olduğu gibi, hasta/yaralının kalp ritmini analiz ederek şok uygulaması gerekip gerekmediğine karar verir. Ancak, tam otomatik OED’lerden farkı, şok gerekli ise, ilkyardımcının OED cihazı üzerinde bulunan şok düğmesine basması gerekmektedir.

Tam ve yarı otomatik tüm OED cihazlarında sesli ve/veya görsel komutlar verilir. İlkyardımcı bu komutları takip ederek hasta/yaralıya şok uygulaması yapar.

OED cihazlarının birçok farklı modeli vardır. Çalışma prensipleri aynıdır ancak ekran ve tipi farklı olabilir. Tüm OED’ler için ortak özellikler; açma/kapama mekanizması, kablo ve hasta/yaralı üzerine yapıştırılan pedler (elektrotlar), kalp ritmini analiz edebilme, şok verme, ilkyardımcıya komut verme sistemi, pil ile kullanımdır.

Otomatik Eksternal Defibrilatör (OED) Çalışma Prensibi

OED cihazlarının içinde bulunan mikroişlemci, hasta/yaralının göğsüne yapıştırılan pedler (elektrotlar) aracılığıyla kalp ritmi analizi yapar. İlkyardımcıya, şok gerekip/gerekmediği komutunu verdikten sonra, şok verir. Eğer yarı otomatik bir OED ise ilkyardımcıya OED cihazı üzerinde bulunan şok düğmesine basmasını ister.

OED cihazı, ilkyardım müdahalesi boyunca sesli ve/veya görsel komutlarla ilkyardımcıyı yönlendirir.

Otomatik Eksternal Defibrilatör (OED) Kullanımı Güvenli Midir?

İlkyardımcı, OED cihazının verdiği komutları yerine getirdiği takdirde, hasta/yaralıya zarar vermesi mümkün değildir. OED, sadece hayatı tehdit eden kalp ritimleri için şok önerir ve şok uygulaması yapar. Bu sebeple, OED kullanımı güvenlidir diyebiliriz.

Otomatik Eksternal Defibrilatör (OED) Kullanımı Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar

OED hasta/yaralının solunumunu değerlendirmez, sadece kalp ritmini analiz eder.
Pedlerin (elektrotların) yapışacağı yer, yani hastanın göğsünün kuru olması gerekmektedir. Eğer ıslaksa, göğüs kurulanmalıdır.
Hastanın göğsü çok fazla kıllıysa iletimi engelleyebilir. Bu durumda pedlerin yapışacağı yerdeki kıllar, ilkyardım çantasında bulunan makas/tıraş bıçağı ile kısaltılmalıdır.
Göğüste metal takı vb. bulunması iletimde sorun yaratabilir. Bu durumda göğüs bölgesindeki takılar çıkarılmalıdır.
Pedlerin yapışacağı yerde açık yara olduğu durumlarda pedler yara üzerine yapıştırılmamalıdır.
Göğüste bulunan ilaç bandı var ise, önce ilaç bantları çıkarılmalıdır, daha sonra pedler yapıştırılabilir.
Gebelerde kullanımı güvenlidir.
Kalp pili olan hasta/yaralıda OED cihazı kullanılabilir, ancak pedler kalp pili üzerine yapıştırılmamalıdır. Kalp pilinin 2,5 cm uzağına yapıştırılarak uygulanabilir.
OED kalp ritmi analizi yaparken ve şok uygulaması yaparken hasta/yaralıya dokunulmamalıdır. Bu sebeple, çevredeki insanlara da yüksek sesle hastaya dokunmamaları gerektiği söylenmelidir.
OED uygulanacaksa hasta/yaralının bulunduğu zemin ıslak veya metal, yani iletken özellikte olmamalıdır.
Yanma/patlama tehlikesi olduğundan dolayı, oksijen verilen hastaya, ancak oksijen kaynağı kesilirse veya uzaklaştırılırsa OED cihazı kullanılabilir.

Otomatik Eksternal Defibrilatör (OED) Nasıl Uygulanır? (Yetişkin)

OED’yi hastanın yanına yerleştirin. OED kapaklı ise kapağı açarak, değilse başlatma düğmesine basarak cihazı başlatın.
Cihazın verdiği komutları takip ederek, yetişkinler için olan pedleri (elektrot) çıkarın. Pedler OED’ye takılı değilse, cihaza bağlayın.
Pedlerin üzerinde, hastanın göğsünde nereye yerleştirilmesi gerektiğini göstermektedir. Pedlerden biri göğüs kemiğinin sağ tarafına, köprücük kemiğinin hemen altına gelecek şekilde yapıştırılmalıdır. Diğer ped ise, göğüs kemiğinin soluna kaburga kemiğinin bitiminin hemen üzerine yapıştırılmalıdır.
Hastanın göğsüne yapıştırılan pedlerin birbirine değmemesi ya da çok yakın olmaması gerekmektedir.
OED cihazı uygulaması sırasında hasta/yaralıya kimsenin dokunmaması gerekmektedir.
Şok verildikten sonra, hastanın yaşam bulguları gelmez ise Temel Yaşam Desteğine başlanır.
Şok gerekli değil ise, hastadan bir yaşam belirtisi gelene kadar hastaya Temel Yaşam Desteği uygulaması yapılır.
Hastada bir yaşam belirtisi görülürse, hasta/yaralıya kurtarma (iyileşme/derlenme) pozisyonu verilir.
112 gelene kadar cihaz kapatılmamalı, pedler çıkarılmamalıdır. Böylelikle cihaz kalp ritmini analiz etmeye devam edecektir.

Otomatik Eksternal Defibrilatör (OED) Nasıl Uygulanır? (Bebekler ve Çocuklar)

Bebekler: 29 gün-1 yaş arası

Çocuklar: 1-8 yaş arası

8 yaşından büyük çocuklarda yetişkin OED pedleri (elektrotları) kullanılır.
1-8 yaş arası çocuklarda çocuk (pediatrik) pedler ve çocuk özelliği olan OED’ler kullanılır. Ancak yoksa yetişkinlerde kullanılan OED cihazı ve pedleri kullanılabilir.
1 yaşından küçük bebeklerde manuel defibrilatörler tercih edilir. Ancak yoksa çocuk özelliği olan OED ve pedler kullanılabilir. Bunlar da yoksa standart yetişkin OED ve pedleri kullanılabilir.
İlk 28 gün yeni doğan olarak sayıldığı için OED cihazı kullanılmaz. 29 gün- 1 yaş arası bebeklerde kullanılabilir.
OED’yi hastanın yanına yerleştirin. OED kapaklı ise kapağı açarak, değilse başlatma düğmesine basarak cihazı başlatın.
Cihazın verdiği komutları takip ederek, pedleri (elektrot) çıkarın. Pedler OED’ye takılı değilse, cihaza bağlayın.
Pedlerin üzerinde, hastanın göğsünde nereye yerleştirilmesi gerektiğini göstermektedir. 8 yaşından küçükse pedlerden biri göğüs kemiğinin sağ tarafına, köprücük kemiğinin hemen altına gelecek şekilde yapıştırılmalıdır. Diğer ped ise, göğüs kemiğinin soluna kaburga kemiğinin bitiminin hemen üzerine yapıştırılmalıdır.
Hastanın göğsüne yapıştırılan pedlerin birbirine değmemesi ya da çok yakın olmaması gerekmektedir. Eğer birbirine değme ihtimali varsa, çocuk ve bebeklerde, pedlerden biri göğsün ortasına hafifçe sola, diğeri ise sırtın ortasına kürek kemiklerinin arasına yapıştırılmalıdır.
OED cihazı uygulaması sırasında hasta/yaralıya kimsenin dokunmaması gerekmektedir.
Şok verildikten sonra, hastanın yaşam bulguları gelmez ise Temel Yaşam Desteğine başlanır.
Şok gerekli değil ise, hastadan bir yaşam belirtisi gelene kadar hastaya Temel Yaşam Desteği uygulaması yapılır.
Hastada bir yaşam belirtisi görülürse, hasta/yaralıya kurtarma (iyileşme/derlenme) pozisyonu verilir.
112 gelene kadar cihaz kapatılmamalı, pedler çıkarılmamalıdır. Böylelikle cihaz kalp ritmini analiz etmeye devam edecektir.

İlginizi çekebileceğini düşündüğümüz içerik: İlk yardım Eğitici Eğitimi

Post Views: 4.803