Sara krizinin belirtileri nelerdir?
- Hastada sonradan oluşan ve ön haberci denilen normalde olmayan kokuları alma, adale kasılmaları gibi ön belirtiler oluşur,
- Bazen hasta bağırır, şiddetli ve ani bir şekilde bilincini kaybederek yığılır,
- Yoğun ve genel adale kasılmaları görülebilir, 10-20 saniye kadar nefesi kesilebilir,
- Dokularda ve yüzde morarma gözlenir,
- Ardından kısa ve genel adale kasılması, sesli nefes alma, aşırı tükürük salgılanması, altına kaçırma görülebilir,
- Hasta dilini ısırabilir, başını yere çarpıp yaralayabilir, aşırı kontrolsüz hareketler gözlenir,
- Son aşamada hasta uyanır, şaşkındır, nerede olduğundan habersiz, uykulu hali vardır.
Sara krizinde ilk yardım nasıl olmalıdır?
- Olayla ilgili güvenlik önlemleri alınır (Örneğin kişi yol ortasında kriz geçiriyorsa olay yerindeki trafik akışı kesilmelidir).
- Sara krizi, kendi sürecini tamamlamaya bırakılır,
- Hasta bağlanmaya çalışılmaz,
- Kilitlenmiş çene açılmaya çalışılmaz,
- Genel olarak yabancı herhangi bir madde kullanılmaz, koklatılmaz yada ağızdan herhangi bir yiyecek içecek verilmez,
- Kendisini yaralamamasına dikkat edilir,
- Başını çarpmasını engellemek için başın altına yumuşak bir malzeme konur,
- Yaralanmaya neden olabilecek gereçler etraftan kaldırılır,
- Sıkan giysiler gevşetilir,
- Kusmaya karşı tedbirli olunur,
- Düşme sonucu yaralanma varsa gerekli işlemler yapılır,
- Tıbbi yardım istenir (112).
Sara krizi geçirirken yapılması gerekenler
Bir kişi sara krizi geçirirken yapılması gereken bazı önemli adımlar şunlardır:
- Güvenlik Önlemleri: Kriz geçiren kişiyi tehlikelerden uzak tutmak için çevredeki eşyaları kaldırın ve dikkatli olun.
- Kriz Sürecine Müdahale Etmeme: Kriz kendi sürecini tamamlar, bu yüzden kriz sırasında kişiyi tutmak ya da zorla bir şeyler yapmak gerekli değildir.
- Baş Korunması: Kişinin başı sert bir yüzeye çarpmaması için başının altına yumuşak bir malzeme koyulabilir.
- Yaralanmaların Önlenmesi: Etrafındaki zararlı eşyalardan kişiyi uzak tutmak önemlidir.
- Sıkı Giysilerden Kurtulma: Sıkı giysiler varsa gevşetilmelidir.
- Tıbbi Yardım İsteme: Kriz 5 dakika ya da daha uzun sürerse, ya da bir yaralanma durumunda derhal tıbbi yardım (112) çağrılmalıdır.
Sara krizi sırasında hastayı yalnız bırakmamak, onlara sakin bir şekilde yardımcı olmak ve profesyonel yardım almak çok önemlidir.